Συμφώνα με τον παγκόσμιο οργανισμό υγείας ΄(WHO) η ευρύτερη έννοια της υγειας δηλώνει την πλήρη φυσική ψυχική και κοινωνική ευεξία και όχι μόνο την ύπαρξη κάποιας νόσου ή κάποιας ασθένειας
Απαραίτητη προϋπόθεση για το « Ευ Ζην» είναι η επίτευξη σωματικής και ψυχικής υγείας «Νους υγιής εν σώματι υγιές».
Στη σύγχρονη πραγματικότητα το ευ ζην διερευνά θέματα που σχετίζονται με τη Διατροφή, τη Σωματική Άσκηση, την Καλλιέργεια του πνεύματος, τις Κοινωνικές Σχέσεις και καθετί που μπορεί να βελτιώσει την ποιότητα της ζωής μας προσφέροντας μας την πολυπόθητη «Ευτυχία».
Εμείς θα εστιάσουμε στο κομμάτι της διατροφής…
Καλή καλείται η διατροφή που περιέχει:
- Υδατάνθρακες οι οποίοι αποτελούν την κύρια πηγή ενέργειας για τον οργανισμό και φυτικές ίνες οι οποίες παρατείνουν το αίσθημα του κορεσμού και βοηθούν στην καλή υγεία του εντέρου και δρουν προστατευτικά από την δημιουργία καρκίνου του παχέος έντερου
- Πρωτεΐνες οι οποίες παρέχουν στον οργανισμό τα απαραίτητα αμινοξέα και συμβάλλουν στην δημιουργία και την ανάπλαση των μυών.
- Φρούτα και λαχανικά τα οποία αποτελούν πλούσιες πηγές βιταμινών και μετάλλων.
- Γαλακτοκομικά τα οποία είναι πλούσια σε ιχνοστοιχεία όπως το ασβέστιο και το κάλιο και συμβάλουν στην καλή απορρόφηση της vit D
- Λίπη τα οποία συμβάλλουν στη ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος ,μέσω της θερμογένεσης αλλά και στην απορρόφηση των λιποδιαλυτών βιταμινών (vit A D E K )
Σημαντική προϋπόθεση είναι η μεριδοποίηση των γευμάτων ώστε να λαμβάνουμε την απαραίτητη ποσότητα από όλα τα παραπάνω χωρίς να ξεπερνάμε το ενεργειακό και θερμιδικό ισοζύγιο που απαιτείται για τον μέσο άνθρωπο .
Και τέλος τα συχνά γεύματα ώστε να υπάρχει μια ομαλή ρύθμιση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα καθόλη τη διάρκεια της ημέρας.
Ποιά λοιπόν διατροφή περιλαμβάνει όλα τα παραπάνω; Η γνωστή σε όλους μας Μεσογειακή διατροφή.
Η οποία στην βάση της πυραμίδας της έχει τα δημητριακά, το ελαιόλαδο και τα λαχανικά αυτά λοιπόν που πρέπει να έχουμε καθημερινά στο διαιτολόγιο μας πιο πάνω βρίσκουμε το ψαρί τα γαλακτοκομικά προϊόντα και το λευκό κρέας όπου η κατανάλωση τους είναι εβδομαδιαία και στην κορυφή της βρίσκονται το κόκκινο κρέας τα κορεσμένα λίπη και τα γλυκά τα οποία θα πρέπει να τα καταναλώνουμε πιο αραιά μέσα στο μήνα ..
Πως μπορεί όμως η διατροφή να συντελέσει στην καλύτερη ποιότητα της ζωής μας ;
- Αρχικά με την διατήρηση του βάρους μας σε φυσιολογικά επίπεδα !
Η υπέρμετρη αύξηση βάρους μπορεί να οδηγήσει σε παχυσαρκία, μια ασθένεια που μαστίζει κυρίως τα παιδιά της σημερινής εποχής και μπορεί να οδηγήσει σε χρόνιες παθήσεις στο μέλλον όπως ο σακχαρώδης διαβήτης τα καρδιαγγειακά η υπέρταση κ.α
Στον αντίποδα η υπερβολική μείωση βάρους αποδεικνύει ότι το άτομο λαμβάνει ανεπαρκείς ποσότητες θρεπτικών συστατικών και ενέργειας με αποτέλεσμα να οδηγείται σε υποθρεψία η οποία με την σειρά της μπορεί να οδηγήσει σε αναιμία σε έλλειψη βιταμινών και μετάλλων και αμηνόρροια για τον γυναίκειο πληθυσμό .
Επιπλέον η ενίσχυση του ανοσοποιητικού είναι υψίστης σημασίας καθώς μας προστατεύει από ασθένειες και λοιμώξεις, άρα τα μέταλλά και οι βιταμίνες που λαμβάνει κάποιος όταν ακολουθεί μια σωστή και ισορροπημένη διατροφή βοηθούν στην ενίσχυσή του.
- Μας προστατεύει από χρόνιες παθήσεις !
Η μελέτη Lyon Heart Study όσο αφορά τις καρδιοπάθειες έδειξε ότι άτομα που είχαν υποστεί έμφραγμα του μυοκαρδίου είχαν 50 με 70% λιγότερες πιθανότητες υποτροπής καρδιακών παθήσεων όταν ακολουθούσαν μεσογειακή διατροφή σε σχέση με άτομα που ακολουθούσαν ένα άλλο μοντέλο διατροφής.
Σχετικά με τον σακχαρώδη Διαβήτη έρευνες έχουν δείξει μειωμένες πιθανότητες εμφάνισης διαβήτη σε άτομα που βρίσκονται σε προδιαβητικό στάδιο όταν αυτά ακολουθούν τη μεσογειακή διατροφή.
Και τέλος φαίνεται να αποφεύγονται και διάφοροι τύποι καρκίνου, όπως μαστού, παχέος εντέρου, προστάτη.
Αυτό πιθανώς οφείλεται στην υψηλή περιεκτικότητα της μεσογειακής διατροφής σε αντιφλεγμονώδη και αντιοξειδωτικά.
- Μακροζωία !
Εφόσον δρα προστατευτικά στις παθήσεις που είναι βασική αίτια θανάτου φυσικό επακόλουθο όταν κάποιος ακολουθεί μια ισορροπημένη διατροφή είναι το μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής ..άρα η μακροζωία ..
- Δημιουργεί ψυχική ευεξία.
Η κατανάλωση των θρεπτικών συστατικών όπως τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα μπορούν να βελτιώσουν τη διάθεση και κατ’ επέκταση να συμβάλουν στην καταπολέμηση της κατάθλιψης.
Συμπερασματικά ….
Όπως είχε πει και ο Ιπποκράτης τον 4ο π.Χ. αιώνα
¨ Φάρμακο ας γίνει η τροφή σας και η τροφή σας ας γίνει φάρμακό σας¨.
Αυτό το ρητό αποδεικνύει ότι από η τροφή αποτελούσε ισχυρό ¨φάρμακό¨ για τους ανθρώπους.
Η καλή διατροφή συνεπάγεται με τη σωστή θρέψη και όχι μόνο μπορεί να αποτελέσει θεραπεία για ορισμένες παθολογικές καταστάσεις, αλλά πρωτίστως έχει τη δυνατότητα να αποτρέψει την εμφάνισή τους.
Από την ομιλία μου στο 4ο Πανελλήνιο συνέδριο Νοσηλευτικών ερευνών του Ινστιτούτου Υγείας (ΙΝΕΠΥ)
Σαρδελή Κ.Νάνσυ
Διαιτολόγος –Διατροφολόγος